Herinneringen levend houden. Hoe doe je dat wanneer een geliefd iemand is overleden en diens gezicht, stem en geur jou dreigen te ontglippen? Dat kan met tastbare aandenkens; spullen zijn namelijk dragers van gevoelens en gedachten.
Onder normale omstandigheden kan dit een nadeel zijn, bijvoorbeeld wanneer je verwoede pogingen doet om je huis op te ruimen en maar geen afscheid kan nemen van de gewoonste dingen. Maar wanneer je met een sterfgeval wordt geconfronteerd, kunnen spullen je juist ook helpen de herinneringen levend te houden aan de overledene, die jou zo dierbaar was.
Want zoals kunsthistorica Mariëtte Haveman het zo mooi verwoordt: ‘Geschiedenis is eigenlijk een verzameling fragmenten, ruïnes en stukjes die belangrijk zijn om te bewaren. Niet alleen als restant van een afgesloten tijd, maar juist ook als wezenlijk onderdeel van ons bestaan.’
Herinneringen levend houden: 10 manieren
1. Verwerk een favoriet kledingstuk tot kunst of kussen
Zie je jouw tante of opa nog zo voor je in diens lievelingsbroek of overhemd? Vermaak een of meer kledingstukken van je overleden familielid of vriend(in) tot een mooi schilderij, kleed, lappendeken, knuffel of kussen, dat jou blij maakt als je ernaar kijkt.
2. Bewaar één bijzonder voorwerp onder een glazen stolp
Vaak hoeft je oog maar op één ding te vallen om degene die overleden is meteen weer helemaal voor je te zien. Plaats dit ene voorwerp onder een glazen stolpje of zet dit op een goed zichtbare plek in jouw huis. Zo vang je er vanzelf regelmatig een glimp van op.
3. Maak een geurkistje
Niets kan herinneringen zo goed oproepen als een geur. Geen wonder dat zelfs wetenschappers tegenwoordig alles op alles zetten om geuren te bewaren als onderdeel van ons cultureel erfgoed. In jouw eigen leven kan je dit eenvoudig doen door een aangebroken aftershave- of parfumflesje van de overledene in een mooi kistje te bewaren. Zo is zijn of haar geur altijd in de buurt, wanneer je ernaar verlangt.
4. Plant een boom of plant
Hield degene van wie je afscheid hebt moeten nemen veel van een bepaalde boom, struik of bloem? Plant er eentje ter haar of zijn gedachtenis in je eigen tuin. Geef deze plant of boom een beetje extra liefde en aandacht wanneer je in de tuin werkt, en ga er af en toe even bij zitten zodat je kan terugdenken aan wat jullie deelden.
5. Maak een ‘memoryjar’
Schiet je een mooie herinnering te binnen aan degene die overleden is? Schrijf deze herinnering op een papiertje. Stop dit in een mooie pot van glas, hout of aardewerk. Vul de pot zo gaandeweg met mooie momenten. Ben je een keer erg verdrietig en wil je aan fijne dingen herinnerd worden die jullie samen beleefd hebben? Open de ‘memoryjar’ en laat je opbeuren door de herinneringen die je hebt verzameld.
6. Vang as of een haarlokje in een rouwsieraad
Vind je het fijn om iets van de overledene bij je te dragen? Al eeuwenlang verwerken mensen as en haarlokjes in rouwsieraden of tot rouwkunst om de herinneringen levend te houden aan degene die ze zo missen. In de 19e eeuw waren uitgebreide haarkunstwerken erg geliefd, vandaag de dag zijn vooral assieraden en haarlokhangers in gebruik.
7. Maak een afspeellijst of CD met jullie favoriete muziek
Net als spullen heeft muziek het vermogen levendige herinneringen op te roepen. Vaak hoef je maar 1 of 2 noten van een liedje of muziekstuk te horen, om je een geliefd iemand of jullie gezamenlijke verleden te herinneren. Vind je het fijn deze muziek af en toe te beluisteren? Stel dan een afspeellijst of CD samen met alle nummers, die je op zo’n moment graag hoort.
8. Versmelt jullie trouwringen of stel een bedelarmband samen
Blijf je als weduwe of weduwnaar achter, dan zijn jullie trouwringen vaak de meest symbolische voorwerpen die jullie binden. Bij een zilver- of goudsmid kan je beide trouwringen laten versmelten of omsmeden tot een nieuwe ring, die jullie gezamenlijke verleden viert. Ook kan je een bedelarmband samenstellen met verschillende bedeltjes, die symbool staan voor mooie momenten die jullie samen beleefd hebben.
9. Maak een tijdcapsule of herinneringenkast
Ben je door de spullen van jouw overleden dierbare gegaan en zijn er voorwerpen die je heel graag veilig wil bewaren? Doe ze in een tijdcapsule of herinneringenkastje, dat je kan openen wanneer je daaraan behoefte hebt. Spullen die je een plekje kan geven in de tijdcapsule of het herinneringenkastje zijn bijvoorbeeld betekenisvolle tekeningen, foto’s, video-opnamen, memorysticks, brieven, sieraden, knuffeltjes, geluidsopnamen of kledingstukken.
10. Stel een klein fotoboekje samen
Soms kan je de behoefte hebben om gewoon heel even het gezicht, de houding of vertrouwd gebaar te zien van degene van wie je zoveel gehouden hebt, maar die niet meer bij je is. Maak voor deze momenten een klein fotoboekje, dat makkelijk in je handtas of werktas past en dat je makkelijk tevoorschijn kan halen wanneer je dat graag wil.
Tips van lezers
‘Vroeger heb ik mijn hele jeugd op feestdagen gebruik gemaakt van het ‘deftige’ servies en glaswerk mijn moeder. Als ik nu uit een kopje of glas van mijn moeder drink, geeft me dit fijne herinneringen.’ – Atie
‘Het was gisteren precies twee jaar geleden overleden dat mijn lieve moeder overleed… Ik probeer de herinnering aan haar levend te houden door zo vaak mogelijk de zin; “Mijn moeder zou zeggen…” en dan één van haar uitspraken te vertellen. Dat heb ik beloofd tijdens haar uitvaart en dat pas ik toe zo vaak ik kan. Het zijn de dingen die ze altijd zei en de handige tips die ze me gaf en die ik op mijn beurt weer doorgeef. Eén daarvan wil ik jullie dan ook niet onthouden. Haar tip vanaf haar wolkje is de volgende. Mijn moeder zei altijd; “Als je je afvraagt of de was wel zal drogen wanneer je hem buiten hangt kijk dan naar de straattegels. Als die drogen droogt je was ook!”.’ – Ria
‘Samen koken en eten kan een fijn moment van herinneren zijn aan een geliefd mens, die niet meer bij je is. Vooral wanneer je iets maakt waarvan je samen kon genieten. Je kunt dit steeds opnieuw maken, delen met elkaar en iemand blijven herinneren. Mijn moeder maakte in de herfst en wintermaanden jachtschotel. Het was knus met de oven aan en de jachtschotel warm van smaak. Ik herinner mijn moeder, oma’s en opa in het eten, door het eten te koken wat zij voor mij maakten en waarvan we samen konden genieten. De jachtschotel is inmiddels vegetarisch geworden en mijn dochter heeft een heerlijk recept gevonden, dat net zo troostvol smaakt als de jachtschotel van mijn moeder. Mijn opa kookte al appelmoes zonder suiker, wat was hij modern denk ik nu als ik op zijn manier appelmoes kook.’ – Maddy
Herinneringen levend houden: heb jij nog andere goede suggesties?
Laat het ons weten, zodat we deze blog eventueel kunnen aanvullen (let op: commerciële suggesties en links worden sowieso niet geplaatst). Of ken je iemand die baat kan hebben bij deze suggesties? Je kan dit bericht doorsturen via de social media buttons.
