Zolder opruimen: stappenplan

Kamp je met veel chaos in huis, dan is de zolder zo ongeveer de slechtste plek om te beginnen met opruimen . Maar... zijn jouw leefruimtes al redelijk op orde, dan kan de zolder opruimen juist heel slim zijn. De vraag is alleen: waar moet je beginnen met opruimen als je zolder helemaal volstaat? Hoe beslis je welke spullen wel en niet op zolder thuishoren? En wat doe je met spullen waarvan je besluit afscheid te nemen?

Hieronder geven we je een beproefd stappenplan waarmee je jouw zolder snel en vakkundig kan opruimen, zodat je ook deze waardevolle vierkante meters in huis voortaan optimaal kan benutten. Het enige dat je nodig hebt? Een tijdblok van drie uur waarin je niet gestoord wordt, pen en papier en enkele verhuisdozen of vuilniszakken voor het sorteren.

Stap 1. Kies de juiste startplek

Vaak beslaan zolders verschillende vierkante of kubieke meters. Dat maakt het waarschijnlijk ondoenlijk om jouw zolder in drie uur tijd helemaal van links naar rechts op te ruimen.

Kies daarom één plek op zolder van maximaal 2m2 of 1m3 die je als eerste zal aanpakken, en ga daarbij liefst voor een plek:

die maakt dat je niet bij andere plekken kan, bijvoorbeeld een vloerdeel dat volstaat met volle dozen of losse spullen en belemmert dat je jouw bureau met printer kan bereiken
die je mateloos irriteert, bijvoorbeeld omdat er spullen staan waarvan jij al veel eerder afscheid had willen nemen
die - in opgeruimde staat - jouw leven veraangenaamt, bijv. omdat je er opeens kan studeren, administreren, hobbyen of werken.

Gelden deze criteria voor alle plekken op jouw zolder? Kies simpelweg voor de eerste vierkante of kubieke meter(s) links bij binnenkomst en werk met de klok mee.

Stap 2. Bepaal welke spullen op zolder thuishoren

Je weet nu waar je straks met opruimen zal beginnen, maar voordat je echt aan de slag kan is het handig te bepalen welke spullen überhaupt op jouw zolder thuishoren. Dit is afhankelijk van de functies die jouw zolder heeft of moet krijgen. Bedenk daarom vóórdat je jouw mouwen opstroopt eerst waarvoor jij jouw zolder in de toekomst wil gebruiken. Veelvoorkomende gebruiksfuncties zijn:

opslaan van seizoensartikelen (denk aan kampeerartikelen, seizoensspeelgoed, winter- of juist zomerkleding en kerstversiering)
bewaren van memorabilia (spullen van vroeger die emotionele waarde hebben)
overnachting bieden aan logees
wassen en drogen van kleding en linnengoed
studeren
hobbyen
administratie doen

Schrijf deze gebruiksfuncties op, zodat je straks zonodig op dit lijstje kan terugvallen.

Stap 3. Beslis welke spullen je wil bewaren of weggooien

Nu je weet wat de gebruiksfuncties van jouw zolder zijn of worden, weet je in principe welke categorieën spullen daar wel en niet thuishoren. Dat zegt echter nog niets over welke individuele voorwerpen jij graag wil bewaren of wegdoen.

Zo kan het zijn dat je op zolder wil kunnen studeren en jij daarvoor onder andere een bureau, bureaustoel, lamp, computer, printer en kantoorartikelen en boeken nodig hebt. Maar welke meubelen, kantoorartikelen en boeken jij er precies wil neerzetten en/of wil gebruiken, zal je nog moeten beslissen.

Bepaal daarom per item dat je tegenkomt op de door jou gekozen startplek wat je ermee wil doen: bewaren of wegdoen?

Je kan jezelf daarbij de volgende vragen stellen om het nemen van beslissingen wat te vergemakkelijken:

Gebruik je het momenteel vaak?
Gebruik je het graag?
Zou je het opnieuw kopen als je het niet had?
Heb je tijd en energie om het te onderhouden?
Kan je het binnen 20 minuten voor minder dan €20 terugkopen als je het wegdoet?

Bewaar idealiter alleen spullen die je in het hier en nu (of de zeer nabije toekomst) met plezier zal gebruiken.

Wil je een item inderdaad graag houden, vraag jezelf dan af of het op zolder thuishoort? Gebruik voor het vinden van het juiste antwoord de door jou bepaalde gebruiksfuncties van de zolder (zie stap 2). Hou spullen die mogen blijven in de buurt van de plek die je opruimt, stop spullen die mogen blijven maar elders in huis thuishoren in een doos, die je na afloop in de juiste kamer(s) leegt.

Kan een item weg, doe dit dan meteen in een doos of zak die je vult met spullen waarvan je straks afscheid neemt (zie stap 5 voor hoe je deze vervolgens ook daadwerkelijk je huis uit krijgt ).

Stap 4. Maak een goede indeling

Is eenmaal duidelijk welke spullen mogen blijven en welke spullen hiervan op zolder horen, dan wordt het zaak om deze 'zolderspullen' een vaste plek te geven. Dat kan je als volgt doen:

Deel de overgebleven spullen in voor jou logische categorieën in. Bijvoorbeeld boeken, schrijfbenodigdheden, printer en printerbenodigdheden, enzovoort.
Geef elke categorie spullen een eigen, vaste plek, liefst in een opbergmiddel (kast, lade, bak) die zich hiervoor goed leent. Hou er daarbij rekening mee dat je spullen bewaart waar ze worden gebruikt. Leg extra printercartridges dus niet helemaal aan de andere kant van de zolder, maar bewaar ze vlakbij de printer.

Stap 5. Geef alle overtollige spullen de juiste exit

Heb je de spullen die blijven hun definitieve plek op zolder gegeven en alles wat weg kan verzameld in dozen en/of zakken, dan wordt het zaak de overbodig geworden spullen weg te doen op een manier die past bij jouw persoonlijke situatie.

Heb je weinig tijd en energie, dan kan je spullen waarvan je afscheid wil nemen het beste laagdrempelig wegdoen. Dat houdt in dat je met zo min mogelijk inspanning zoveel mogelijk spullen tegelijkertijd wegdoet. In de praktijk betekent dit dat je bijvoorbeeld:

Alle overbodige spullen in één keer naar de kringloop brengt
Alle afgedankte kleding direct naar de dichtstbijzijnde kledingcontainer brengt en
Al het oud papier en glaswerk meteen in de daarvoor bestemde containers stopt

Het voordeel van laagdrempelig wegdoen is niet alleen dat je hiermee veel tijd, energie en natuurlijk ook ruimte bespaart. het helpt je ook om jouw resterende aandacht te besteden aan datgene wat écht jouw aandacht verdient: namelijk de spullen die blijven.

Heb je naast jouw werk- en/of zorgtaken wél nog tijd en energie over, dan kan je overbodige spullen geoormerkt weggeven. Dat betekent dat je goed kijkt wie je met welk voorwerp gelukkig kan maken. En dat je ervoor zorgt dat het zijn weg naar de nieuwe eigenaar vindt. Er zijn verschillende opties om spullen geoormerkt weg te doen:

Doorgeven aan een familieleden, buren, collega's of kennissen
Doneren aan een goed doel bij je in de buurt
Schenken aan een museum (in geval van spullen met historische waarde)
Gratis weggeven via een website
Verkopen via Marktplaats of ander online verkoopplatform

Of je nu kiest voor laagdrempelig wegdoen of geoormerkt weggeven, in beide gevallen is het handig jezelf hiervoor een beperkte tijd te gunnen. Denk daarbij bij laagdrempelig wegdoen bijvoorbeeld aan een maximale termijn van vier dagen, bij geoormerkt weggeven aan vier weken. Is het je binnen die weken niet gelukt om de spullen geoormerkt weg te geven? Doe ze alsnog laagdrempelig weg en gebruik jouw kostbare tijd en energie voor zaken die op dit moment belangrijker voor je zijn. Dat is jouw goed recht, dus je hoeft je hierover niet schuldig te voelen. Als je in de toekomst weer meer puf hebt, kan je andere pas gesorteerde spullen alsnog geoormerkt aan anderen schenken .

Zitten de drie opruim-uren erop en ben je nog niet klaar? Geen probleem. Spullen op zolder zijn geduldig... Zodra je weer drie uur de tijd hebt, kan je een volgende plek op zolder aanpakken. Als je dit stug volhoudt is jouw zolder na een x aantal keer helemaal tip top in orde. En kan je hem de komende jaren benutten voor alle gebruiksfuncties die jij in gedachten had.